| het schip Cornelia | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kamer | bouwjaar | werf | type | lengte | laadvermogen | bemanning | kanonnen |
| Hoorn | 1721 | Hoorn | - | 145 voet | 810 ton | 250 | - |
| gebruiksstatus van het schip | |||||||
| datum | reis | schipper | |||||
| 29-04-1722 01-12-1724 05-04-1726 16-12-1726 02-01-1728 01-11-1728 04-12-1729 17-10-1730 21-11-1731 30-11-1732 16-10-1734 14-10-1735 10-03-1737 12-11-1738 26-09-1740 | Nederland - Indië Ceylon - Nederland Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië | Jan Brouwer Nikolaas Anderson Marinus Commerse Marinus Commerse Pieter Timmerman Pieter Timmerman Jacob Nierop Jan Pereboom Jan Pereboom Jan Pereboom Hendrik Hessing Hendrik Hessing Dirk de Vet Dirk de Vet Gerrit Scheepbouwer | |||||
| de Reis | |||||||
| van | naar | reisduur | aantal koppen | ||||
| plaats | datum | datum | plaats | dagen | bemanning | passagiers | overlijden |
| Texel | 29-4-1722 | 30-9-1722 | De Kaap | 154 | 229 | - | 17 |
| De Kaap | 30-9-1722 | 8-10-1722 | De Kaap | 8 | - | - | - |
| De Kaap | 8-10-1722 | 24-1-1723 | Batavia | 108 | 203 | - | 46 |
| Totaal | 380 | ||||||
| de Schipper | |||||||
| naam | datum | functie | schip | ||||
| Jan Brouwer | zijn ervaring | 23-12-1714 11-12-1717 5-5-1719 17-1-1720 29-4-1722 | onderstuurman onderstuurman opperstuurman opperstuurman schipper | Leidsman Leidsman Opperdoes Opperdoes Cornelia | |||
| de Bemanning | |||||||
| functies | adelborst (9), bootsman (1), bootsmansmaat (1), bottelier (1), botteliersmaat (1), derde chirurgijn (1), derdewaak (1), grofsmid (1), jongmatroos (6), kok (1), koksmaat (1), konstabel (1), konstabelsmaat (3), korporaal (2), kwartiermeester (4), lanspassaat (2), matroos (87), molenmaker (1), onderkoopman (1), onderkuiper (1), onderstuurman (1), onderzeilmaker (1), opperchirurgijn (1), opperkuiper (1), opperstuurman (1), opperzeilmaker (1), provoost (1), roerslotenmaker (1), scheepskorporaal (1), schieman (1), schiemansmaat (1), schipper (1), sergeant (1), soldaat (80), tamboer (1), timmerman (6), trompetter (1), tweede chirurgijn (1), ziekentrooster (1) | ||||||
| bekenden | Elias Magchiels Coesman (matroos) uit Hoorn, Jan van der Heijden (matroos) uit Amsterdam, Simon Eding (konstabelsmaat) uit Hoorn | ||||||
| nationaliteiten |  | ||||||
| Godefried Carolinus | |||||||
| deze reis | zijn ervaring | ||||||
| functie | maandbrief | schuldbrief | begunstigde | datum | functie | ||
| Godefried Carolinus | adelborst | nee | ja | 29-4-1722 1-12-1729 16-11-1731 | adelborst adelborst korporaal | ||
| inschrijving | Nationaal Archief, Den Haag, Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) | ||||||
| lading | |||||||
| aantal | eenheid | product | waarde | ||||
| 60046 8.220,2,16 20780,75 13 3 4 9 4 1 4 3 13 50 7 9 10 25 20 4 2277 1912 20 13939 312 27 42 48 19 1409 250 4 2 5 2 625 2 2 50 5 20 50 50 15 6 63 4 20 30 100 20 260 19 5 12 4 3 150 107176 200 600 60 250 20 33 25 15 12 31 50 50 100 50 62 125 25 100 1500 200 100 250 6 15 25 200 1000 150 300 1200 220 72 13 150 10000 75 40 10 25 13 160 50000 9,5 2000 12 624 50 25 200 8 12500 50 50 25 2 48 1 1987 10962 15 8 62 65 35 100 80 50 25 31 50 75 25 6 25 5 1167 enige enige | lb mark rijksdaalder pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees kast kast kast pees pees kelder lb lb hoed lb rol rol rol vat rol lb blad pees pees pees - pees pees pees pees pees lb pees pees pees pees pees pees pees huid pees pees pees pees pees pees pees pees pees ton lb pees lb pees pees pees kip pees riem pees pees lb lb pees pees pees pees bos pees pees pees pees pees bos pees pees pees lb lb lb lb lb riem riem riem pees blad pees pees lb lb pees pees ton pees pees lb vel lb lb halve aam pees halve aam vat vat halve aam vat pees lb lb pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees - - - - | lood (in zeugen en schuiten) zilver (baar) paiement (Nederlands) laken lakenrassen kroonrassen perpetuanen ras (Marokkaans) kamelot kripfloers polemiten grein bril ambtsglas schijfglas tichelsteen schaar jucht (Moskovisch) water (gedistilleerd) koper (in platen en bodems) platlood smeekolen hoepijzer zeildoek (Hollands) karldoek (wit) hennepdoek (grauw) pek everdoek (wit) roet blik (enkele) anker (zwaar) werpanker dreg samen scheepslichter lantaarnhoorn (groot) pijlkompas parallelkompas kompasdruk (met graadranden) garen (wit) kompas (hangend) kompasglas (vierkant) heeluurglas vieruursglas slons teerkwast handlantaarn pompleer lijk (wit) lijn (wit) loodlijn schoof (in soort) bottelierspomp (houten) nachthuislamp hanglamp (rond) poortlaken pokhoutschijf zwartsel touwwerk (diverse) lijn (geteerd) zeilgaren riem handgranaat handlantaarn lont ophaler (koperen) kardoespapier kruitlantaarn (koperen) kruithoorn kardoesgaren koperdraad laadpriem kanonboor (stalen) lontstok trommelvel tromlijn tromhoep bandeliermaat porte-epée patroontas oordijzer spaan musketon kling (geëtst) verfkwast oker (geel) omber stijfsel loodwit spaansgroen papier (groot mediaan) papier (klein mediaan) papier (gemeen formaat) schacht bordpapier pennenmes oliesteen roodaarde (gesneden) potlood boek (gedrukt, in soort) klinkersteen (geel Friese) cement zolderveer houwpijp (ijzeren) krijt varkensvel schoenmakersgaren paardenhaar lijnolie kurkenprop olijfolie mom bier (Zerbster-) bier (Jopen-) spek smidsaambeeld (grof) staal spijker (in soort) klinkhamer drevel spade boorijzer (in soort) schaaf (in soort) hecht (met ijzeren banden) omslag (houten) schop (beslagen) avegaar houweel (breed) schop (hol) vermoorbeitel steekbeitel dommekracht spits (of graver) bankschroef platijzer (gemeen wegend 44.000 lb) kas vat samen 's lands recht (3 procent) | (Iƒ) 6040-0-0 (Iƒ) 265.616,10 (Iƒ) 62.360,50 (Iƒ) 4.588,12,8 (Iƒ) 465,1 (Iƒ) 190,10,8 (Iƒ) 372,13 (Iƒ) 805,18 (Iƒ) 344,14,8 (Iƒ) 69,4,8 (Iƒ) 418 (Iƒ) 2.946,4,8 (Iƒ) 99,1,8 (Iƒ) 233,5,8 (Iƒ) 437,12,8 (Iƒ) 337,7 (Hƒ) 400 (Hƒ) 1.483,11 (Hƒ) 8.502 (Hƒ) 735,15 (Hƒ) 546 (Hƒ) 1.968 (Hƒ) 1.394,12 (Hƒ) 343,8 (Hƒ) 50,15 (Hƒ) 1.856,15 (Hƒ) 21 (Hƒ) 53,2,8 (Hƒ) 14 (Hƒ) 14 (Hƒ) 13,15 (Hƒ) 19 (Hƒ) 70 (Hƒ) 35 (Hƒ) 30 (Hƒ) 31,1 (Hƒ) 9,12 (Hƒ) 18,18 (Hƒ) 8 (Hƒ) 656,6 (Hƒ) 1.905,1,8 (Hƒ) 282,16,8 (Hƒ) 174 (Hƒ) 1.315,40 (Hƒ) 41,16 (Hƒ) 12,1 (Hƒ) 15,12 (Hƒ) 32 (Hƒ) 9 (Hƒ) 67,1 (Hƒ) 18.253,14 (Hƒ) 854,5 (Hƒ) 450 (Hƒ) 180 (Hƒ) 66 (Hƒ) 55 (Hƒ) 144,3 (Hƒ) 37,1 (Hƒ) 124,1 (Hƒ) 98 (Hƒ) 21,14 (Hƒ) 60 (Hƒ) 47,1 (Hƒ) 15 (Hƒ) 7,1 (Hƒ) 18,12 (Hƒ) 100 (Hƒ) 50 (Hƒ) 50 (Hƒ) 78,15 (Hƒ) 370 (Hƒ) 200 (Hƒ) 25 (Hƒ) 7,1 (Hƒ) 165 (Hƒ) 35 (Hƒ) 52 (Hƒ) 80 (Hƒ) 22,1 (Hƒ) 36 (Hƒ) 132 (Hƒ) 352 (Hƒ) 927 (Hƒ) 116 (Hƒ) 870,15 (Hƒ) 131,x (Hƒ) 9 (Hƒ) 22 (Hƒ) 3,1 (Hƒ) 6x (Hƒ) 32,1 (Hƒ) 155,12,8 (Hƒ) 312,1 (Hƒ) 60,2 (Hƒ) 38 (Hƒ) 1,16 (Hƒ) 22,1 (Hƒ) 95 (Hƒ) 31,5 (Hƒ) 285,1 (Hƒ) 174 (Hƒ) 126 (Hƒ) 2.237,10 (Hƒ) 1.550 (Hƒ) 500 (Hƒ) 60 (Hƒ) 4.992 (Hƒ) 134,8 (Hƒ) 393,1 (Hƒ) 1.815,18 (Hƒ) 11,5 (Hƒ) 5,12 (Hƒ) 93 (Hƒ) 25,5 (Hƒ) 20,1 (Hƒ) 30 (Hƒ) 20 (Hƒ) 65 (Hƒ) 52,1 (Hƒ) 38,15 (Hƒ) 12,1 (Hƒ) 56,5 (Hƒ) 20 (Hƒ) 144,12 (Hƒ) 40 (Hƒ) 92,14 (Hƒ) 3.740 (Hƒ) 67 | ||||
| Totaal | (Hƒ) 1.879,14,8 | ||||||
| Notulen | |||||||
| Archive of the Governor-General and Councillors of the Indies (Asia) | |||||||
| 23-1-1722 | 23-1-1722 Den brief van de commandeur Westpalm uijt het schip Cornelia vast stittende op de westhoeck van t eiland Middelburg. Folio 26 Commandeur Westpalm moet zijn Michiel Westpalm (1684-1734). 24-1-1722 Den lading van de Cornelia. Folio 28. | ||||||
| Opmerkingen | |||||||
| familielid | • Godefried is in Batavia aangekomen als adelborst. Dat wil zeggen dat hij marineofficier in opleiding is. Zes en half jaar later, op de terugreis, zou hij nog steeds in opleiding zijn. Daar kan ik mij weinig bij voorstellen. • Godefried is in opleiding voor een hoge officiersfunctie. In 1731 blijkt hij korporaal te zijn. Volgens mij is dit niet wat hij voor ogen had. | ||||||
| reis | • Zowel het eerste als het tweede deel van de reis duurt extreem lang. Waarschijnlijk hebben ze op de Kaap geprobeerd tijd in te halen omdat het verblijf aldaar met 8 dagen juist extreem kort is. • Volgens bgb.huygens.knaw.nl bevindt de Cornelia zich rond 11 februari 1722 en rond 3 oktober 1722 nabij Ceylon. Dat betekent dat er een gat bestaat in de reisinfo van www.vocsite.nl. Het schip is weliswaar rond 1721 gebouwd, maar de eerste reis daar genoemd is het vertrek van Texel op 29 april 1722. De datum van 3 oktober geeft een probleem, omdat het schip dan nog op de Kaap zou zijn (van 30 september tot en met 8 oktober 1722). • Deze reis is de Cornelia vastgelopen op het koraaleiland Middelburg (tegenwoordigPalau Rambut) voor de kust van Java. Dit wordt al gemeld op 23 januari in de notulen van de goeveneur generaal in Batavia. De schipper, Jan Brouwer, wordt hiervoor gestraft en onstlagen. • Het feit dat op de 23edoor de goeveneur generaal een aantekening wordt gemaakt dat op dezelfde dag het schip is (was) vastgelopen, betekent dat het incident vroeg in de morgen heeft plaats gevonden. Waarschijnlijk is bij opkomend tij het schip los gekomen en heeft het, ondanks mogelijke schade, de korte afstand naar de rede van Batavia dezelfde dag nog kunnen afleggen. • In het scheepssoldijboek lees ik bij Jan Brouwer: '28 maij, vr 23 op den bodem' en '29 julij Mijnden dat volgens condemnatie van de raed van Justitie op Batavia over een Vostzeijen (?) van de bodem sijn gagie cesseert ..'. Het schip zeilt enige tijd tussen verschillende eilenanden in Indië, maar tussen januari en juli is Jan Brouwer hiervan niet de schipper. Ik concludeer dat vooruitlopend op de uitspraak van de Raad van Justitie, Brouwer al op nonactief is gezet en zijn loon wordt opgeschort. • Overigens is het vreemd dat Jan Brouwer zo zwaar gestraft wordt terwijl het schip de Cornelia, na eventuele reparatie, nog kan varen en jaren in de vaart is. Dit terwijl de schipper Willem Vroom nabij de Goodwin Sands eerst in 1736 de Loosdrecht verspeelt en vervolgens bij vertrek uit Texel in 1739 de Oostrust lek stoot op een zandbank. Beide keren wordt Willem niet bestraft. Bron:Scheepsvolk. Rede uitgesproken door Prof.dr. Femme S. Gaastra. 2010. | ||||||
| bemanning | • Het is de eerste keer dat Godefried Carolinus, Elias Magchiels Coesman, Jan van der Heijden en Simon Eding samen varen. Op 21-5-1731 zal dat gezamelijk nogmaals het geval zijn met het Wapen van Hoorn. | ||||||
| lading | • Door de slechte staat van het originele document is de lading niet volledig. | ||||||