het schip Samaritaan | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
kamer | bouwjaar | werf | type | lengte | laadvermogen | bemanning | kanonnen |
Zeeland | 1718 | Zeeland | fluitschip | 130 voet | 600 ton | 76-150 | |
gebruiksstatus van het schip | |||||||
datum | reis | schipper | |||||
24-11-1719 30-10-1720 17-12-1721 21-1-1723 10-2-1724 4-12-1725 30-1-1727 | Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië Indië - Nederland Nederland - Indië Ceylon - Nederland Nederland - Indië | Hendrik van der Grippe Hendrik van der Grippe Jan Credo Jan Credo Elias Moeninx Elias Moeninx Willem Sempel | |||||
de Reis | |||||||
van | naar | reisduur | aantal koppen | ||||
plaats | datum | datum | plaats | dagen | bemanning | passagiers | overlijden |
Batavia | 21-1-1723 | 4-4-1743 | De Kaap | 73 | - | - | - |
De Kaap | 4-4-1723 | 1-5-1723 | De Kaap | 27 | - | - | - |
De Kaap | 1-5-1723 | 28-8-1723 | Rammekens | 119 | - | - | - |
Totaal | 219 | ||||||
de Schipper | |||||||
naam | datum | functie | schip | ||||
Jan Credo | zijn ervaring | 18-1-1714 26-11-1714 27-10-1716 30-10-1720 17-12-1721 21-1-1723 30-11-1723 1-12-1724 | derdewaak derdewaak opperstuurman opperstuurman schipper schipper schipper schipper | Herstelde Leeuw Zandenburg Samaritaan Huis ter Leede Samaritaan Samaritaan Heinkenszand Heinkenszand | |||
de Bemanning | |||||||
functies | Adelborst (2), Bootsgezel (2), Bosschieter (4), Hoogloper (1), Hooploper (3),Jongen (7), Jongmatroos (3), Konstabel (1), Konstabelsmaat (2), Kwartiermeester (4), Lanspassaat (1), Matroos (25), Onder(scheeps)timmerman (2), Ondermeester (1), Onderstuurman (2), Onderzeilmaker (1), Oploper (2), Opperstuurman (1), Scheepskorporaal (1), Schieman (1), Schiemansmaat (1), Schipper (1), Sergeant (1), Soldaat (11), Trompetter (1), Tweede meester (1), Ziekentrooster (1) | ||||||
bekenden | Cornelis van Gulik (adelborst) uit Arnhem | ||||||
nationaliteiten | |||||||
Jan Delmerhorst | |||||||
deze reis | zijn ervaring | ||||||
functie | maandbrief | schuldbrief | begunstigde | datum | functie | ||
jongen | nee | nee | - | 8-4-1718 15-2-1721 21-1-1723 5-4-1726 2-2-1727 24-1-1728 15-9-1728 30-12-1732 19-3-1735 12-11-1738 23-5-1740 15-1-1745 22-3-1746 | oploper jongen jongen matroos matroos konstabelsmaat konstabel konstabel(smaat?) konstabel konstabel konstabel konstabel konstabel | ||
lading | |||||||
aantal | eenheid | product | waarde | ||||
3987 600 100 240 80 1690 200 2000 1400 100 100 4000 3360 780 570 3120 7560 300 100 4552,5 2584 500 15600 174000 320 1020 440 1120 179635 2750 250 79132 39847 750 1000 535 625 2700 5 18800 | pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees pees lb lb lb lb lb pees pees pees pees lb lb lb lb lb lb lb lb lb lb pees lb | armozijn (zijden Bengaals) stoffen samen (Bengaals) allegias (Bengaals) atchiabanijs (Bengaals) amirtje (cangan Bengaals) bethilles (Bengaals) cassa (Bengaals) deriabadijs (Bengaals) photas (gestreept Bengaals) gingam (effen Bengaals) gingam (taffachelas Bengaals) gingam (Bengaals) gerassen (gemeen gebleekt Bengaals) guinees (Bengaals) hammans (Bengaals) lacorijns (Bengaals) malmal (Bengaals) zeildoek (neusdoeken Bengaals) roemaals (Bengaals) terindani (Bengaals) floretgaren (katoenen Bengaals) garen (Bengaals) zegellak (van de Malediven, Bengaals) cauri (Bengaals) salpeter (gebleekt Kust) dongris (gemeen gebleekt Kust) guinees (ruw Kust) guinees (ruw Kust) salempuris (zwart) peper (wit) peper staartpeper poedersuiker (Bimanees) sapanhout kurkuma (katoenen Javaans) garen (ruw Chinees) zijde (Javaans) indigo (Japans) kamfer (zijden Japans) rok (Kust) calaturshout emballage (op koopmanschappen) ongelden | (Iƒ) 34.381-12-8 (Iƒ) 6.324-8-8 (Iƒ) 335-12-8 (Iƒ) 1.176-6-0 (Iƒ) 761-17-8 (Iƒ) 20.645-19-0 (Iƒ) 917-9-0 (Iƒ) 6.740-7-0 (Iƒ) 7.271-7-8 (Iƒ) 429-2-8 (Iƒ) 558-18-8 (Iƒ) 12.311-2-8 (Iƒ) 28.230-0-8 (Iƒ) 7.436-19-8 (Iƒ) 2.142-15-8 (Iƒ) 37.825-4-0 (Iƒ) 23.265-5-0 (Iƒ) 917-12-8 (Iƒ) 2.037-16-0 (Iƒ) 14.644-14-0 (Iƒ) 1.061-8-8 (Iƒ) 652-5-8 (Iƒ) 4.241-5-0 (Iƒ) 13.485-0-0 (Iƒ) 884-10-0 (Iƒ) 10.337-15-0 (Iƒ) 4.345-17-0 (Iƒ) 5.058-5-8 (Iƒ) 23.711-16-8 (Iƒ) 6636-0-0 (Iƒ) 26-13-0 (Iƒ) 7.596-13-8-0 (Iƒ) 796-19-0-0 (Iƒ) 54-0-0 (Iƒ) 384-0-0 (Iƒ) 3.006-5-8 (Iƒ) 712-10-0 (Iƒ) 2.465-13-0 (Iƒ) 372-16-0 (Iƒ) 629-16-0 (Iƒ) 127-0-0 (Iƒ) 5.779-7-8 | ||||
Totaal | (Iƒ) 295.509-1-21 | ||||||
5 | pees | rok (zijden Japans) | (Iƒ) 380-5-0 | ||||
5 | pees | rok (zijden Japans) | (Iƒ) 380-4-8 | ||||
Notulen | |||||||
Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope | |||||||
12-4-1723 | Maandag 12e April 1723, voormiddags. Extraordinair vergadering. Alle present. ... Gelijk op gem. coopman De la Fontaine insgelijx overleverde een attestatie gegeven door de officieren van 't retourschip d'Samarithaan, waar bij verklaart werd dat er aan boord van dien bodem waaren uijt gelekt drie amen lamp olij, met bij voeging dat den schipper van dat schip versoek quam te doen supplement van dien, dierhalven in consideratie gevende of zulx aan deselve konde werden geaccordeert, So is na resumptie van gem. verclaring verstaan dat aan geme. schip de Samarithaan in plaats van de uijt gelekte lamp olij, sal werden verstrekt drie amen traan. | ||||||
13-4-1723 | Dingsdag 13e April 1723, voormiddags. Alle present. De schippers der retourscheepen d' Jacoba, Hillegonda, de Theodora en deSamarithaanter ordre van den Edelen Heer Gouverneur in vergadering verscheenen sijnde, vroeg den Edelen Heer Gouverneur aan haarlieden af of geduurende haar legtijd alhier niet genoegsaam voor haare manschap waren voorsien geworden van behoorlijke ververssingen, soo van groentens, vers vleesch en brood, en of iets nog quamen te mancqueeren, als meede wanneer meenden in staat te weesen om de rheijse met gerustheijd na Europa te ondernemen, waarop gesamentlijk antwoorden dat volkomen vergenoegt waaren met de genotene ververssing, en dat ook niets meer benodigt waaren, mitsgrs. dat sij lieden staat maakten om op 20 deeser maand de rheijse van hier aan te nemen; weshalven beslooten is die costelijke retour bodems op dien voorgestelden dagh van hier te depescheeren. | ||||||
Opmerkingen | |||||||
familielid | • Jan is 2 september 1721 in Batavia aangekomen en vertrekt 16 maanden later, op 21 januari 1723, weer naar Nederland. • Jan komt 21 januari 1723 in Nederland aangekomen en vertrekt 3 jaar en 2 maand later, op 5 april 1726, weer naar Batavia. | ||||||
schip | • De Samartiaan is een relatief nieuw schip. Dit is de tweede terugreis voor het schip. | ||||||
schipper | • Schipper Jan Credo is zeer ervaren. Hij heeft de reis al een aantal keren afgelegd, maar heeft ook in het Middellandse zee-gebied gevaren. • Jan Credo heeft het 'vak' geleerd van zijn vader, de bekende Zeeuwse kaperkapitein Willem Credo. • De erfenis van Willem Credo leidt binnen de familie tot vechtpartijen, beschuldigingen van diefstal, arrest, rechtzaken enzovoort. Gerard Bacot, predikant te Koudekerk en schoonzoon, schrijft hierover een onsamenhangend, maarvermakelijk verhaal. • Hoe Willem Credo en Jan Credo, aan hun vermogen kwamen is af te leiden uitDaniël Duvelaer en de fraude in Italië (15 juni 2010). • De Samaritaan verblijft van 4 april 1723 tot en met 1 mei 1723 op de Kaap. Daags voor vertrek, op 30 april, verkoopt de schipper de tot slaaf gemaakte Thintsaij, afkomstig uit Sambou (vermoedelijk West-Arika), aan Jacob van Bochem voor een bedrag van 125 rds (rand) (bron:Cape Slave Transactions). | ||||||
reis | • De reisduur van het eerste en tweede deel is gemiddeld. • Van deze reis is het aantal koppen niet goed geregistreerd. | ||||||
bemanning | • Het is de tweede keer dat Jan en Cornelis van Gulik samen varen. In 1721 varen zij beiden met de Ravesteijn naar Indië. | ||||||
lading | • De lading was bestemd voor de kamers Delft, Rotterdam en Zeeland. Doorvoer naar Delft en Rotterdam verliep via de Kamer van Zeeland. • Dit was duidelijk een handelsmissie. Met een totale waarde van 295.509 gulden (indisch of hollands?) was het een zeer waardevolle lading. • Het staat niet als zodanig geregistreerd, maar gezien de grote hoeveelheid goederen uit de Bengalen, kan het zijn dat de Samaritaan zijn lading daar heeft opgehaald en niet rechtstreeks van Batavia naar de Kaap is gezeild. Toch duidt de reisduur niet op een route langs de Bengalen. • De lading vertegenwoordigd een waarde van (Hƒ) 236.406. Van de 299 geregistreerde ladingen in 1723 staat het 'slechts' op de 45eplaats. Er zijn dat jaar negen schepen die voor meer dan een half miljoen verschepen. | ||||||
konvooi | • De vier schepen Samaritaan, Hillegonda, Jacoba en Theodora varen geheel gelijk op. De laatste drie hebben als einddoel Texel dat ze op 22 augustus bereiken. De Samaritaan bereikt de haven van Rammekens een dag later. Ik concludeer hieruit dat ze om Engeland heen zijn gevaren. | ||||||
overige | - |